Riskli Yapı Tespiti
6306 Sayılı Kanun uyarınca riskli yapı uygulamaları öncelikle bir tespit işlemi ile başlamaktadır. Riskli yapı tespit işlemi ise 6306 Sayılı Kanun’un 3. maddesi ile Uygulama Yönetmeliği'nin 7. maddesinde açıklanmıştır.
Buna göre; riskli yapı tespitini isteme yetkisi öncelikle yapı maliklerine veya kanuni temsilcilerine tanınmıştır. Masrafları karşılamak kaydıyla bu kişiler riskli yapı tespitini Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yetkilendirilen kurum ve kuruluşlara yaptırır. Riskli yapı tespiti yapmaya yetkili bu kurum ve kuruluşlar Uygulama Yönetmeliği m.6’da belirtilmiştir. Yetkili kurum ve kuruluşların tespit sonucu Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ya da ilgili idareye bildirilir.
Riskli yapı tespiti talebinde bulunma hakkı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na da tanınmıştır. Buna göre; yapı malikleri verilen sürede riskli yapı tespitini yaptırmamaları durumunda ise riskli yapı tespitinin Bakanlık ya da idare tarafından yaptırılır.
Uygulama Yönetmeliği m.7/3 uyarınca her yapı için yalnızca tek bir riskli yapı raporu düzenlenebilir. Dolayısıyla birden fazla mülkiyet hakkı söz konusu olan yapılarda talepte bulunmayan diğer maliklerin, yeni bir riskli yapı tespit talebinde bulunması söz konusu olamaz.
Riskli Yapı Tespit Süreci
Yukarıda belirtilen tespit talebinde bulunabilecek kişiler, bu taleplerini içeren bir dilekçe, güncel tapu durum belgesi ve kimlik belgesi ile tespit raporu düzenlemeye yetkili kurum veya kuruluşlara başvurur. Başvuru yapılan kurum veya kuruluş tarafından yapının riskli olup olmadığı tespit edilir.
Yetkili kurum veya kuruluş tarafından hazırlanan risk tespit raporunda yapının teknik olarak mevcut durumu ortaya konulur. Bu rapora dayalı kentsel dönüşüm başlatılabilmesi için Bakanlıkça belirtilen usul ve esaslara göre hazırlanmalıdır. Aksi halde eksik ya da hatalı hazırlanan rapora dayalı kentsel dönüşüm uygulamalarının başlatılması mümkün olmayacaktır.
Risk tespit raporunda herhangi bir hata ya da eksiklik bulunmaması halinde, geç 10 iş günü içerisinde yapının bulunduğu tapu müdürlüğüne bildirimde bulunulur ve tapu kaydına riskli yapı şerhi düşülerek yapının riskli olduğuna dair tespit kararı açıklanır.
Tapu kaydına düşülen riskli yapı şerhi ilgili hak sahiplerine tebliğ edilir. Bu bildirim ile ilgililer riskli yapı hakkında bilgilendirilerek risk tespit raporuna itirazda bulunabilir. Buna göre kendilerine bildirim yapıldığı tarihten itibaren 15 gün içerisinde riskli yapının bulunduğu yerdeki Müdürlüğe itirazda bulunabilirler. Aksi takdirde idare tarafından verilecek sürede riskli yapının risk tespit raporu uyarınca yıktırılacağı da tebliğde yer alır.
Riskli Yapı Tespitinin Hukuki Sonuçları
Risk tespit raporuna karşı süresi içinde itiraz yapılmaması ya da yapılan itirazın reddedilmesi ile kesinleşen rapor üzerine tahliye ve yıkım süreci başlayacaktır.
6306 Sayılı Kanun m.5/1’de riskli yapıların yıkılmasında öncelikle malikler ile anlaşma yoluna başvurulacağı ifade edilmiştir. Anlaşma ile tahliyesi sağlanan maliklere kira yardımı gibi çeşitli yardımların da yapılabileceği düzenlenmiştir.
Kentsel dönüşüm uygulamalarına başlamadan önce tahliyenin sağlanması ve yıkım için yapı maliklerine 60 günden az olmamak koşuluyla süre verilir. Bu süre içinde riskli görülen yapının tahliye edilmemesi durumunda maliklere yeniden bir süre verilir. Verilen yeni süre içerisinde de tahliyenin sağlanamaması durumunda tahliye ve yıkım işlemlerinin idare tarafından zorla gerçekleştirileceği yapı maliklerine bildirilir.
Verilen süre içinde riskli yapının tahliye edilmemesi halinde, idare tarafından yapı maliklerine yeniden süre verilerek, verilen sürede yapının tahliye edilmemesi ve yıktırılmaması durumunda, söz konusu işlemlerin idare tarafından zorla gerçekleştirileceği tebliğ edilir.
Sonuç itibariyle Riskli Yapı oldukça detaylı ve önemli bir konu olup muhakkak bir uzman avukat aracılığıyla takip edilmelidir ki herhangi bir hak kaybı yaşanmasın. Alanya Hukuk Bürosu alanında uzman avukatları ve hukuki danışmanları aracılığıyla Riskli Yapı konusunda müvekkillerine profesyonel avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmeti sağlamaktadır.